Kamica ślinianek jest schorzeniem, które może powodować dolegliwości w jamie ustnej, a w niektórych przypadkach nawet poważne komplikacje zdrowotne. Przyjrzyjmy się bliżej temu problemowi, jego przyczynom, objawom, metodom diagnozowania, leczenia oraz sposobom zapobiegania.
W ludzkim ciele występują trzy parzyste (bo obu stronach twarzy) rodzaje ślinianek: podżuchwowe, podjęzykowe i przyuszne. Według danych medycznych, kamica ślinianek występuje zazwyczaj u około 1-3% populacji ogólnej. Jednak warto zauważyć, że częstość występowania może być wyższa w określonych grupach, takich jak osoby starsze, które częściej cierpią na zmiany metaboliczne i zmniejszenie wydzielania śliny, co sprzyja tworzeniu się złogów w gruczołach ślinowych.
W ostatnich latach obserwuje się również pewien wzrost zachorowań na kamicę ślinianek, co może być związane z występowaniem nowych czynników ryzyka, takich jak zmiany w diecie, stylu życia, czy stosowanie niektórych leków.
Przyczyny
Kamica ślinianek powstaje w wyniku gromadzenia się minerałów, takich jak wapń, fosforan lub szczawian, w przewodach ślinianek. Główne przyczyny tego zjawiska obejmują:
- niewystarczające nawodnienie organizmu, prowadzące do wzrostu stężenia substancji mineralnych w ślinie,
- zmiany pH śliny, które mogą sprzyjać wytrącaniu się minerałów w postaci kamieni w śliniance,
- zaburzenia wydzielania śliny, np. spowodowane przez niektóre leki, radioterapię, choroby ogólnoustrojowe lub zabiegi chirurgiczne w obrębie jamy ustnej.
Objawy
Objawy kamicy ślinianek mogą być różnorodne i obejmować:
- ból lub dyskomfort w okolicy gruczołów ślinowych,
- obrzęk lub zaczerwienienie skóry w okolicy gruczołów ślinowych,
- trudności w połykaniu lub żuciu,
- zwiększone wydzielanie śliny,
- występowanie kamyków śliniankowych w jamie ustnej.
Diagnoza
Diagnoza kamicy ślinianek opiera się na obserwacji objawów klinicznych oraz wykorzystaniu badań obrazowych, takich jak ultrasonografia (USG), tomografia komputerowa (CT) lub rezonans magnetyczny (MRI). Badania te pozwalają na dokładną lokalizację i charakterystykę zmian w obrębie gruczołów ślinowych.
Leczenie
Leczenie kamicy ślinianek zależy od wielkości, lokalizacji i charakterystyki złogów. W przypadku mniejszych kamyków, możliwe jest leczenie zachowawcze, polegające na stymulacji wydzielania śliny poprzez ssanie kwaśnych cukierków lub stosowanie preparatów zawierających kwas askorbinowy. W przypadku większych i bardziej utrwalonych złogów konieczne może być leczenie chirurgiczne, polegające na usunięciu kamieni ze ślinianek. Bywają także i takie sytuacje, że usunięcie kamienia ze ślinianek może nastąpić ręcznie, bez interwencji chirurgicznej. Ma to miejsce w niektórych przypadkach obecności kamienia w śliniance podżuchwowej, a konkretnie w jej przewodzie wyprowadzającym ślinę do jamy ustnej, który znajduje się pod językiem.
Zapobieganie
Aby zapobiegać powstawaniu kamicy ślinianek, zaleca się:
- regularne nawadnianie organizmu poprzez picie odpowiedniej ilości wody,
- zachowanie odpowiedniej higieny jamy ustnej,
- unikanie nadmiernego spożycia pokarmów bogatych w sole mineralne,
- regularne wizyty kontrolne u stomatologa w celu monitorowania stanu jamy ustnej.
Kamica ślinianek może być problemem uciążliwym i prowadzić do poważnych dolegliwości, dlatego ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem stomatologiem w przypadku podejrzenia tej choroby. Świadomość objawów, diagnoza i odpowiednie leczenie mogą pomóc w złagodzeniu dolegliwości oraz zapobieganiu powikłaniom.
