Torbiel w zatoce szczękowej to zmiana wypełniona treścią płynną, półpłynną lub gazową. Najczęściej ma pochodzenie zębopochodne (odontogenne), czyli rozwija się w wyniku stanów zapalnych związanych z korzeniami górnych zębów trzonowych lub przedtrzonowych. Może powstać również na skutek nieprawidłowo przeprowadzonego leczenia kanałowego czy urazu podczas ekstrakcji zęba. Nieleczona torbiel zatoki szczękowej może prowadzić do poważnych powikłań, dlatego zawsze wymaga konsultacji stomatologicznej lub laryngologicznej.
Jak powstaje torbiel w zatoce szczękowej?
Torbiele zatoki szczękowej mogą mieć różne przyczyny, jednak najczęstszą są ogniska zapalne pochodzenia zębowego – nieleczona próchnica, zgorzel miazgi czy przewlekłe zapalenie tkanek okołowierzchołkowych. Infekcja szerzy się z wierzchołka korzenia zęba do sąsiadującej zatoki szczękowej, prowadząc do rozwoju torbieli zapalnej.
Rzadziej torbiele powstają w wyniku:
- nawracających infekcji nosa i zatok,
- nieprawidłowo przeprowadzonego leczenia endodontycznego,
- urazów,
- zabiegów chirurgicznych w obrębie szczęki.
Torbiel zatoki szczękowej– objawy
W początkowej fazie torbiel często nie daje żadnych dolegliwości i bywa wykrywana przypadkowo, np. podczas badania RTG lub tomografii komputerowej. W miarę powiększania się zmiany mogą pojawić się:
- uczucie rozpierania w policzku lub pod okiem,
- bóle głowy i twarzy,
- bóle zębów,
- niedrożność nosa lub wydzielina,
- uczucie zatkanego ucha,
- czasami gorączka i zmęczenie.
Objawy są niespecyficzne i mogą przypominać zapalenie zatok, dlatego diagnostyka obrazowa ma kluczowe znaczenie.
Diagnostyka torbieli zatoki szczękowej
Podstawą rozpoznania torbieli zatoki szczękowej są badania obrazowe – CBCT (tomografia stożkowa) lub TK zatok. Na ich podstawie lekarz może ocenić wielkość zmiany, jej lokalizację oraz ewentualny związek z korzeniami zębów.
Leczenie torbieli zatoki szczękowej
Sposób leczenia zależy od rodzaju i rozmiaru torbieli. Małe zmiany mogą być leczone poprzez wykonanie leczenia kanałowego lub ponownego leczenia kanałowego zęba przyczynowego. Większe torbiele lub objawowe wymagają leczenia chirurgicznego.
Zabieg wykonuje chirurg stomatolog lub chirurg szczękowo-twarzowy – najczęściej metodą Caldwella-Luca lub endoskopowo (FESS). Po zabiegu pacjent powinien stosować się do zaleceń lekarza, w tym przyjmować zalecaną antybiotykoterapię i unikać wysiłku fizycznego.
Leczenie farmakologiczne (np. środki przeciwbólowe) ma jedynie charakter objawowy i nie eliminuje przyczyny torbieli.
Nieleczona torbiel zatoki szczękowej– możliwe konsekwencje
Zignorowana torbiel może prowadzić do:
- przewlekłego zapalenia zatoki szczękowej,
- ropienia i perforacji ściany zatoki,
- przemieszczenia korzeni zębów,
- deformacji ścian zatoki,
- w rzadkich przypadkach – do rozprzestrzenienia się zakażenia na sąsiednie struktury twarzoczaszki.
Pęknięcie torbieli zatoki szczękowej
W przypadku dużych torbieli istnieje ryzyko ich samoistnego pęknięcia – np. po urazie, zabiegu stomatologicznym lub nagłym wzroście ciśnienia w zatoce. Objawia się to bólem, obrzękiem policzka i pogorszeniem samopoczucia. Wymaga natychmiastowej konsultacji lekarskiej.
Czy torbiel zatoki szczękowej jest niebezpieczna?
Torbiele zatoki szczękowej mają charakter łagodny i niezłośliwy, jednak ich obecność może zagrażać zdrowiu w przypadku braku leczenia. Z tego powodu każda wykryta torbiel powinna być skonsultowana ze stomatologiem lub chirurgiem szczękowo-twarzowym. Nie istnieją skuteczne domowe sposoby leczenia torbieli – jedynie interwencja specjalisty może zapobiec powikłaniom.
Jeśli szukasz miejsca, w którym specjaliści zatroszczą się o Twoje zdrowie, oferującego komfort leczenia i wysoki poziom precyzji, umów się do Nas na badanie jamy ustnej. Zapraszamy!
