Wizyta u stomatologa z potocznie tak zwaną dziurą, czyli ubytkiem tkanek twardych zęba, często kojarzona jest jedynie z chorobą próchnicową. Jednakże etiopatogeneza ubytków jest różna i nie zawsze zależy od próchnicy. Wyróżniamy szereg ubytków powstających na drodze mechanicznej, chemicznej czy fizycznej. Są to: abrazja, atrycja, abfrakcja, erozja i demastykacja.
O próchnicy przeczytasz w osobnym wpisie: Próchnica zębów - wróg nr1. W tym miejscu skupiamy się wyłącznie na ubytkach niepróchnicowych.
Atrycja
Atrycja jest to proces ścierania się zębów na skutek tarcia zęba o ząb. Wyróżniamy atrycję fizjologiczną, kiedy to zęby ścierają się w sposób naturalny wraz z wiekiem pacjenta, oraz atrycję patologiczną, gdzie na skutek działania pacjenta dochodzi o ubytku tkanek zęba. Przyczyną tego procesu często jest bruksizm, czyli nawykowe, silne zaciskanie zębów, często na tle nerwowym, czy nocne zgrzytanie zębami. Leczenie atrycji nieodłącznie związane jest z leczeniem przyczyny jej powstawania, dlatego jest wielodyscyplinarne. Pacjent taki, powinien znajdować się pod okiem psychologa, fizjoterapeuty oraz lekarza stomatologa specjalizującego się w protetyce oraz zaburzeniach okluzji.
Abrazja
Abrazja jest to tzw. ubytek klinowy powstający naddziąsłowo. Przyczyną abrazji najczęściej jest zła metoda szczotkowania lub używanie nieodpowiedniej szczoteczki np. .z twardym włosiem. Nieumiejętnie operując, często źle dobraną, szczoteczką z nadmierną siłą sprawiamy, iż w miejscach na to podatnych, czyli przy szyjkach, powstają nam ubytki w zębie. Abrazji często towarzyszy nadwrażliwość zębów na skrajne temperatury. Leczeniem jest odbudowa utraconych twardych tkanek zęba.
Abfrakcja i demastykacja
Abfrakcyjne ubytki to takie, które powstają poddziąsłowo na skutek złego rozkładu sił na dany ząb. Jest to z reguły problem osób z wadami zgryzu lub ubytkami uzębienia. Leczenie opiera się na wyeliminowaniu przyczyny, czyli zaczynamy albo od leczenia ortodontycznego albo od protetycznego.
Demastykacja jest procesem, który łączy w sobie atrycje i abrazje. Jest to proces fizjologicznego zużywania się zęba na skutek spożywania twardych pokarmów.
Erozja szkliwa
Erozja jest procesem chemicznym. Ubytki takie są zawsze okrągłe i gładkie oraz otoczone zdrowym rąbkiem szkliwa. Zawsze są to ubytki naddziąsłowe z rąbkiem szkliwa oddzielającym ubytek od dziąsła. Lokalizacja jest uzależniona od przyczyn. Erozja może powstawać na skutek czynników zewnętrznych takich jak: środowisko pracy, przyjmowane pokarmy, wbrew pozorom bardzo erozyjne są soki owocowe i owoce cytrusowe, ale też wewnętrznych jak bulimia, anoreksja, refluks żołądkowo - przełykowy czy choroba alkoholowa. Jednak też niektóre stany fizjologiczne jak ciąża mogą być powodem tego typu zmian. Leczenie opiera się jak w większości przypadków na eliminacji przyczyny, czyli wyleczeniu choroby ogólnoustrojowej, czy prawidłowa ochrona jamy ustnej w miejscu pracy, picie soków przez słomkę itd. bo dopiero za tym idzie zatrzymaniu powstającego ubytku. Kiedy mamy postać bierną erozji, możemy odbudować taki ubytek przeznaczonym do tego materiałem.
Często też ubytki te mają charakter łączony, co oznacza, że występują w jamie ustnej jednocześnie, dlatego też należy się zgłosić do lekarza dentysty, celem postawienia odpowiedniej diagnozy oraz wyleczenia danego stanu. Sprawdź koniecznie naszą ofertę.
